بافت تاریخی، تمام یا بخشی از شهر دیروز است که هنوز میتوان آثاری از میراث معنوی، طبیعی و تاریخی گذشته را در آن مشاهده نمود. این بافت از عناصر متشکله به نسبت متوازنی برخوردار است، زندگی اجتماعی و اقتصادی و آیین در آن جاری است، منشأ هویت شهری است و کلیت انسجامیافته آن با نشانههایی چون شبکه معابر ارگانیک، دانهبندی قطعات و فضاهای فعال و مصالح هماهنگ قابل مشاهده است. بدینسان استقرار بافت تاریخی نه تابع صرف موقع و مقر جغرافیایی که متأثر از آمیزهای از شرایط جغرافیایی، محیطی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی محدوده فراتر است که منظر فرهنگی نامیده میشود و در طول زمان شکل گرفته است.
یکی از اساسی ترین اسناد در بررسی محدوده بافت های تاریخی تصویر هوایی سال های گذشته به خصوص تصویرهوایی سال 1335 شمسی است. تصویرهوایی سال 1335 از آن جهت که میتواند وضعیت شهر را قبل از وقوع رخدادهای بیرونی و تحولات صنعتی و تشدید حضور خودروها در شهرها نشان دهد، بسیار واجد اهمیت است. سند دیگری که در بررسی بافت تاریخی اشتهارد مد نظر قرار گرفته است، اسناد ثبتی و یا سند مادر اراضی در شهر اشتهارد بوده است. آسیب شناسی صورت گرفته در بافت شهری اشتهارد نیز مورد بعدی در تدقیق بافت تاریخی بوده است. در نهایت در تدقیق محدوده بافت تاریخی سعی شده این مرز در انطباق با قطعات زمین در وضعیت موجود باشد.
مقایسه مساحت محدوده تدقیق شده بافت تاریخی
مساحت (هکتار) |
محدوده شهر اشتهارد 950 |
محدوده تدقیق شده بافت تاریخی 67.2 |
پس از تدقیق محدوده بافت تاریخی، بناهای ارزشمند و واجد ارزش ثبت و تعیین حریم آنها تعیین گردید و همچنین مستندنگاری بناهای ارزشمند موجود در بافت و نقشه های وضع موجود این ابنیه ترسیم و تعریف پروژه های طرح مشارکت پایدار، تهیه پرونده های ثبتی و اولویت بندی پروژه ها انجام گرفت.