طرح های توسعه ای فعلی، شهرها را به وجدان افراد سپرده است - یاسر سرو امان الهی

طرح­های توسعه­ ای فعلی، شهرها را به وجدان افراد سپرده است

تعریف پروژه ­های فیزیکی و حقوقی برای توسعه شهر مستلزم تعریف امتیازهای متفاوتی است که به علت خصلت مکان محوری برخی از این امتیازها دربردارنده همه نخواهد بود هر چند در نگاه خوشبینانه همه از آن می‌­توانند منتفع باشند.
نحوه توزیع ثروت حاصل از طرح ها توسعه شهری وجه مغفول مانده ­ای است که در چگونگی تولید و توزیع ثروت در طرح­ ها رخ می‌­دهد. خطوط انتزاعی طرح­ ها حتی در شکل اولیه و غیر اجرایی به علت بار حقوقی آن در بردارنده تولید ثروت و یا از بین بردن ثروتی انباشت شده است.
رجحان دادن به مباحث کالبدی در طرح­ های شهری بدون نگاه به ماهیت چند وجهی آن از اساسی ترین اشکالات طرح ­های موجود است که یکی از این جنبه ­ها، نحوه تولید و توزیع ثروت را دربرمی گیرد که رابطه­ ای مستقیم نیز با تحقق و یا عدم تحقق طرح ­ها دارد. تلاش ­هایی در سنوات گذشته برای تهیه تراز مالی و فیزیکی طرح­ های جامع صورت گرفت که با شکست روبرو شد و طرح ­ها در مرحله اجرایی با مشکلات عدیده­ ای در زمینه توزیع ثروت روبرو هستند.
شهرداری­ ها از برنامه سوم توسعه به بعد مکلف به خودکفایی اقتصادی شدند و تشدید فروش طرح­ ها و یا تاثیر بر طرح ­ها برای تولید بیشتر اقتصادی به جای تولید عدالت به تبع این مسئله تشدید گشت. خودکفایی اقتصادی در شرایطی که هیچکدام از طرح­ ها دارای تراز مالی نیست و زیرساخت ­های قانونی این مطالعات نیز فراهم نبوده به نحوی که حق مرغوبیت به عنوان ابتدایی ترین قوانین موجود نیز در تاریخ 28/8/1360 که قبلا توسط شورای نگهبان لغو شده بود در مجلس شورای اسلامی نیز لغو شد جریان گردش اقتصادی طرح­ ها را با عدم حمایت قانونی نیز روبرو کرد و شهرداری ­ها را بدون قانون ­های مالی مناسب اجرای خودکفاییو طرح ­های بدون جنبه ­های اقتصادی رها کرد.
نظام گسسته تعرفه ­ای موجود هر چند هزینه­ های متفاوتی بر این ثروت تولید شده تحمیل می­ کند ولی نتواسته است در توزیع این درامد حاصل شده و انتقال آن به بخش دیگر که سرمایه از دست رفته دارند، کارآمد باشد و بخشی از این ثروت که باید به جبران خسارت آنهایی که در آن محدوده طرح هستند و دچار افت سرمایه شده ­اند برسد ولی این ثروت به غیر می­ رسد.
جمله مشهور هاروی در مقدمه کتاب معمای سرمایه؛ وقتی جریان گردش سرمایه مختل می‌­شود مانند گردش خون در بدن انسان، کارکرد کالبد آدمی و نیز کالبد جامعه سرمایه داری را مختل می‌­کند، در بردارنده شرایط فعلی گردش سرمایه در شهرهاو به طبع طرح­ های شهری می‌­باشد. شرایطی که به علت عدم توزیع و گردش منتاسب سرمایه رخ داده موجب بحران­ های متعددی شده است.
وقتی نتوانیم در توزیع ثروت عدالت را رعایت کنیم و با فاصله­ ی کمی به تولید ثروت در زمین و از بین رفتن ثروت در زمینی دیگر در یک شهر دست بزنیم توجیه پذیر نخواهد بود کسی که می‌­تواند باغ خود را برج تبدیل کند به دلایل انسانی، توسعه پایدار و احترام به شهر از این مسئله منصرف شود. کسی زمینش به فضای سبز و کسی به تجاری تبدیل می­ کنیم و معتقد بر اجرایی شدن آن باشیم.
برای تغییر این شرایط لازم است چند مسئله رخ دهد:

یاسر سرو امان الهی - 12.12.1395